Ο Προκαθήμενος της ορθοδοξίας, αναφέρεται και στην “υπερφίαλη ανθρώπινη διάνοια”, όπως τη χαρακτηρίζει, που επιχειρεί να τιθασεύσει τις απείρως μεγαλύτερες δυνάμεις των φυσικών φαινομένων, ενώ παράλληλα, όπως τονίζει ότι όλα αυτά δεν είναι ανεξάρτητα “της πνευματικής εκτροπής του ανθρωπίνου γένους”. Καταλήγει όμως υπογραμμίζοντας ότι μόνο “η πίστη στον Αναστάντα Χριστό”, είναι ο δρόμος που θα πρέπει να ακολουθήσει ο σημερινός άνθρωπος.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο του πασχαλινού μηνύματος του οικουμενικού πατριάρχη Βαρθολομαίου:
Και πάλιν μετά χαράς και ειρήνης απευθύνομεν προς υμάς τον χαρμόσυνον και πλήρη ελπίδων χαιρετισμόν "Χριστός Ανέστη"!
Αι συγκυρίαι και τα γεγονότα της συγχρόνου εποχής φαίνονται μη δικαιολογούντα το χαρμόσυνον του χαιρετισμού μας. Αι συντελεσθείσαι ήδη φυσικαί καταστροφαί εκ των σεισμικών δονήσεων και των θαλασσίων υπερκυμάτων και αι επαπειλούμεναι τοιαύται εκ της πιθανολογουμένης εκρήξεως των πυρηνικώνεργοστασίων, αλλά και αι σνθρωποθυσίαι εκ των πολεμικών συρράξεων και των τρομοκρατικών ενεργειών, εμφανίζουν τον κόσμον μας δεινώς πληγωμένον και σφαδάζοντα υπό την πίεσιν φυσικών και πνευματικών κακών δυνάμεων.
Εν τούτοις, η Ανάστασις του Χριστού είναι γεγονός αληθινόν και παρέχει εις τους πιστούς χριστιανούς την βεβαιότητα και εις όλους τους ανθρώπους την δυνατότητα της υπερβάσεως των δυσμενών επακολούθων των φυσικών καταστροφών και των ψυχικών εκτροπών.
Η φύσις επαναστατεί όταν η υπερφίαλος ανθρωπίνη διάνοια αποπειράται να τιθασεύσει τας απειρομεγέθεις δυνάμεις τας οποίας έχει εμπερικλείσει ο Δημιουργός εις τα φαινομενικώς ασήμαντα εις όγκον και αδρανή στοιχεία της. Θεωρούντες πνευματικώς τα δυσμενή φυσικά φαινόμενα, τα οποία πλήττουν τον πλανήτην μας επανειλημμένως και διαδοχικώς κατά τους εσχάτους τούτους καιρούς, πλησιάζομεν εις την αποδοχήν της απόψεως ότι ταύτα δεν είναι ανεξάρτητα της πνευματικής εκτροπής του ανθρωπίνου γένους. Τα σημεία της εκτροπής, όπως η πλεονεξία, η απληστία, ακόρεστος επιθυμία του πλούτου εν συνδυασμώ προς την αδιαφορίαν δια την πτωχείαν των πολλών την οποίαν συνεπιφέρει ο υπέρμετρος πλουτισμός των ολίγων, δεν φαίνονται δια τους φυσικούς επιστήμονας να έχουν σχέσιν προς τα φυσικά γεγονότα.
Εν τούτοις, δια τον πνευματικώς ερευνώντα το θέμα, η αμαρτία διαταράσσει όχι μόνον την αρμονίαν των πνευματικών σχέσεων αλλά και των φυσικών. Υπάρχει μυστική σχέσις μεταξυ του ηθικού κακού και του φυσικού κακού και εάν θέλωμεν να απαλλαγώμεν από το δεύτερον, πρέπει οπωσδήποτε να ?ρνηθώμεν το πρώτον.
Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο νέος άνθρωπος και Θεός, αποτελεί το πρότυπον της ευεργετικής επιρροής του αγίου εις τον φυσικόν κόσμον. Εθεράπευε τας φυσικάς και πνευματικάς νόσους και διήλθεν ευεργετών και ιώμενος τους ανθρώπους, αλλά ταυτοχρόνως εγαλήνευσε και την τεταραγμένην θάλασσαν και επολλαπλασίασε τους πέντε άρτους εις χορτασμόν πεντάκις χιλίων ανδρών, συνδυάζων ούτω την αποκατάστασιν της πνευματικής και της φυσικής αρμονίας. Εάν θέλωμεν εις τα παρούσας δυσμενείς φυσικώς και πολιτικώς καταστάσεις να επιδράσωμεν ευμενώς, δεν έχομεν άλλην οδόν απο την πίστην εις τον Αναστάντα Χριστόν και από την τήρησιν των σωτηριωδών δια τον άνθρωπον εντολών Του.
Ο Χριστός ανέστη και συνανέστη το τέλειον ήθος του αμαυρώσαντος αυτό ανθρώπου γενόμενος πρωτότοκος και πρωτοπόρος εις την αναγέννησιν του κόσμου των ανθρώπων και τις φύσεως. Το μήνυμα της Αναστάσεων δεν είναι κενόν ουσιαστικής επιρροής εις την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής και της ευρύθμου λειτουργίας της φύσεως.
Όσον πληρέστερον και βαθύτερον θα βιώσωμεν την Ανάστασιν του Χριστού εις τα βάθη των καρδιών μας, τόσο ευργετικωτέρα θα είναι ηεπιρροή της υπάρξεώς μας εις την όλη ανθρωπότητα και εις τον φυσικόν κόσμον. Αι φυσικαί επιστήμαι ίσως δεν έχουν ακόμη επισημάνει τη σχέσιν μεταξύ αναγεννήσεως του ανθρώπου και ανακαινίσεως της φύσεως, αλλά η πείρα των αγίων, η οποία είθε να είναι και ιδική μας πείρα διαβεβαιοί ότι είναι εμπειρικώ διαπιστωμένον ότι όντως ο αναγεννημένος εν Χριστώ άνθρωπος αποκαθιστά την διατεταραγμένην εκ της αμαρτίας αρμονίαν φυσικών φαινομένων. Ο άγιος εν Χριστώ μετακινεί όρη επ αγαθώ και ο κακός και αντίθεος άνθρωπος μετακινεί εδάφη και υψύνει κύματα υπερμεγέθη επί κακώ.
Είθε να προσεγγίσωμεν προς την αγιότητα του Αναστάντος Χριστού ίνα δια της χάριτος Αυτού γαληνεύσεωμεν τα φυσικά και ηθικά κύματα τα οποία πλήττουν τον σύγχρονον κόσμον μας.
Η χάρις του Αναστάντος Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είη μετά πάντων υμών τέκνα εν Κυρίω αγαπητά. Γένοιτο
