18 Οκτωβρίου: Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής
Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής
"Ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός ο αγαπητός", γράφει σε μια του επιστολή ο Απόστολος Παύλος για τον άγιο απόστολο και Ευαγγελιστή Λουκά, του οποίου η Εκκλησία σήμερα γιορτάζει την μνήμη. Ο Απόστολος Λουκάς, που δεν είναι από τους "αυτόπτας" του Λόγου, έλλην την καταγωγή και την ανατροφή, έγινε συνέκδημος και συνοδός του Αποστόλου Παύλου και μας άφησε δύο βιβλία στην Καινή Διαθήκη, το τρίτο Ευαγγέλιο και τις Πράξεις των Αποστόλων.
Ο άγιος Λουκάς ονομάζεται Ευαγγελιστής της Παναγίας, γιατί περισσότερο από τους άλλους Ευαγγελιστάς μας μιλεί για την υπεραγία Θεοτόκο στην αρχή του Ευαγγελίου του. Τον Ευαγγελισμό της Παναγίας, την επίσκεψη της Μαρίας στην Ελισάβετ την μητέρα του τιμίου Προδρόμου, το "μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο..." κι άλλα περιστατικά από την παιδική ηλικία του Ιησού Χριστού, τα γνωρίζομε μόνο από το Ευαγγέλιο του αγίου Λουκά.
Ο Άγιος Λουκάς ο Ευαγγελιστής καταγόταν από την Αντιόχεια της Συρίας και η εθνικότητα του ήταν Ελληνική. Ήταν γιατρός στο επάγγελμα, όμως γνώριζε πολύ καλά τη ζωγραφική τέχνη. Μάλιστα σε αυτόν αποδίδονται οι πρώτες εικόνες της Θεοτόκου με τον Ιησού Χριστό βρέφος στην αγκαλιά της (μία υπάρχει μέχρι σήμερα στη Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου), καθώς και αυτές των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.
Στη χριστιανική πίστη κατηχήθηκε από τον Απόστολο Παύλο, τον οποίο συνάντησε στη Θήβα και έκτοτε αφοσιώθηκε στο κήρυγμα του Ευαγγελίου. Περιόδευσε στη Δαλματία, Ιταλία, Γαλλία, Αχαΐα, Βοιωτία κ.α. Συνέγραψε το τρίτο κατά σειρά Ευαγγέλιο της Καινής Διαθήκης, καθώς και τις πράξεις των Αποστόλων.
Λέγεται ότι πέθανε με μαρτυρικό θάνατο (κατ' άλλους ειρηνικά σε ηλικία 80 ετών), και το 357 μ.Χ., το λείψανο του μετακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό των Αγίων Αποστόλων.
Σημείωση: Όπως ιστορεί ο Nικόλαος Mαλαξός, σύμφωνα με ένα βασιλικό χρυσόβουλλο της Mονής του Mεγάλου Σπηλαίου, ο Ευαγγελιστής Λουκάς έγραψε το Ευαγγέλιο του δεκαπέντε χρόνια μετά την Aνάληψη του Κυρίου. Ο Ιππόλυτος ο Θηβαίος όμως τοποθετεί την συγγραφή του Ευαγγελίου στην Aλεξάνδρεια.
