- Ο ΑΓΙΟΣ ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΣ και οι μαζί μ' αυτόν ΖΩΤΙΚΟΣ, ΖΗΝΩΝ, ΘΕΟΠΡΕΠΙΟΣ, ΑΚΙΝΔΥΝΟΣ, ΣΕΒΗΡΙΑΝΟΣ και ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ (στο αξίωμα)
- Η ΟΣΙΑ ΑΝΘΟΥΣΑ και ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ, ο ιερομάρτυρας που βάπτισε αυτήν, και οι δύο υπηρέτες της, ΧΑΡΙΣΙΜΟΣ και ΝΕΟΦΥΤΟΣ
- ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ, ΩΡ και ΟΡΟΨΙΣ
- ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ "εν τω Πυρσώ της Ευρυτανίας"
- Η ΑΓΙΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, η Βασίλισσα
Αναλυτικά
Ο ΑΓΙΟΣ ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΣ και οι μαζί μ' αυτόν ΖΩΤΙΚΟΣ, ΖΗΝΩΝ, ΘΕΟΠΡΕΠΙΟΣ, ΑΚΙΝΔΥΝΟΣ, ΣΕΒΗΡΙΑΝΟΣ και ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ (στο αξίωμα)
Ό μάρτυρας Αγαθόνικος ήταν από τη Νικομήδεια και τον συνέλαβε ο κόμης Ευτόλμιος, ο όποιος, όταν επέστρεφε από την περιοδεία του στον Πόντο, οπού είχε πάει για να καταδιώξει χριστιανούς, στην Κάρπη βρήκε τον Ζωτικό, που τον θανάτωσε μαζί με τους μαθητές του. Εκεί έμαθε ότι ο πρίγκιπας της πόλης έγινε χριστιανός από κάποιο Αγαθόνικο. Τότε, συνέλαβε τον πρίγκιπα και τον Αγαθόνικο και αφού τους τιμώρησε μαζί με άλλους χριστιανούς, κατόπιν όλους μαζί τους οδήγησε στο βασιλιά, που βρισκόταν στη Θράκη. Αλλά στο δρόμο, κοντά σ' ένα χωριό ονομαζόμενο Ποταμός, σκότωσε τους Ζήνωνα, Θεοπρέπιο, Ακίνδυνο και Σεβηριανό. Διότι από τις πολλές πληγές που είχαν στα πόδια τους, δεν μπορούσαν πλέον να βαδίσουν. Όταν έφθασε ατο χωριό Άμμους κοντά στη Σιλυβρία, με βασιλική διαταγή αποκεφάλισε, έτσι όπως τους είχε δεμένους, τον Αγαθόνικο, τον πρίγκιπα και τους άλλους χριστιανούς. Έτσι, όλοι ακολούθησαν το παράδειγμα του εσφαγμένου Αρνίου, του Χριστού, και άξια θα συναριθμηθούν μ' αυτούς που θα είναι "γεγραμμένοι εν τω βιβλίω της ζωής του αρνίου"1. Δηλαδή, μ' αυτούς που θα είναι γραμμένοι στο βιβλίο της αιώνιας ζωής του Αρνίου, δηλαδή του Χριστού.
1. Αποκάλυψη, κα' 27.
Ό μάρτυρας Αγαθόνικος ήταν από τη Νικομήδεια και τον συνέλαβε ο κόμης Ευτόλμιος, ο όποιος, όταν επέστρεφε από την περιοδεία του στον Πόντο, οπού είχε πάει για να καταδιώξει χριστιανούς, στην Κάρπη βρήκε τον Ζωτικό, που τον θανάτωσε μαζί με τους μαθητές του. Εκεί έμαθε ότι ο πρίγκιπας της πόλης έγινε χριστιανός από κάποιο Αγαθόνικο. Τότε, συνέλαβε τον πρίγκιπα και τον Αγαθόνικο και αφού τους τιμώρησε μαζί με άλλους χριστιανούς, κατόπιν όλους μαζί τους οδήγησε στο βασιλιά, που βρισκόταν στη Θράκη. Αλλά στο δρόμο, κοντά σ' ένα χωριό ονομαζόμενο Ποταμός, σκότωσε τους Ζήνωνα, Θεοπρέπιο, Ακίνδυνο και Σεβηριανό. Διότι από τις πολλές πληγές που είχαν στα πόδια τους, δεν μπορούσαν πλέον να βαδίσουν. Όταν έφθασε ατο χωριό Άμμους κοντά στη Σιλυβρία, με βασιλική διαταγή αποκεφάλισε, έτσι όπως τους είχε δεμένους, τον Αγαθόνικο, τον πρίγκιπα και τους άλλους χριστιανούς. Έτσι, όλοι ακολούθησαν το παράδειγμα του εσφαγμένου Αρνίου, του Χριστού, και άξια θα συναριθμηθούν μ' αυτούς που θα είναι "γεγραμμένοι εν τω βιβλίω της ζωής του αρνίου"1. Δηλαδή, μ' αυτούς που θα είναι γραμμένοι στο βιβλίο της αιώνιας ζωής του Αρνίου, δηλαδή του Χριστού.
1. Αποκάλυψη, κα' 27.
Απολυτίκιο. Ήχος γ . Θείας πίστεως.Νίκης τρόπαιον, κατά της πλάνης, Άγαθόνικε, λαμπρόν έγείρας, των άφθαρτων αγαθών, κατηξίωσαι του γαρ Δεσπότου ζηλώσας τον θάνατον, της αθανάτου ζωής ώφθης μέτοχος. Μάρτυς ένδοξε, Χριστόν τον θεόν Ικέτευε, δωρήσασθαι ημιν το μέγα έλεος.
Η ΟΣΙΑ ΑΝΘΟΥΣΑ και ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ο ιερομάρτυρας που βάπτισε αυτήν, και οι δύο υπηρέτες της ΧΑΡΙΣΙΜΟΣ και ΝΕΟΦΥΤΟΣ
Ή όσία Ανθούσα υπήρξε στα χρόνια του βασιλιά Ούαλεριανού (253-259) και καταγόταν από την Σελεύκεια της Συρίας. Ήταν κόρη πλούσιων ειδωλολατρών γονέων, του Αντωνίνου και της Μαρτυρίας (Μαρίας). Επιθυμώντας να δει τον διδάσκοντα επίσκοπο Αθανάσιο στην Ταρσό της Κιλικίας, έπεισε τη μητέρα της να μεταβεί εκεί μαζί με δύο υπηρέτες της, τον Χαρίσιμο και τον Νεόφυτο, με την πρόφαση ότι θα δει την τροφό της. Όταν βρήκε τον Αθανάσιο, βαπτίσθηκε απ' αυτόν και εκάρη μοναχή. Κατόπιν αποσύρθηκε στην έρημο και εκεί, αφού για 23 ολόκληρα χρόνια έζησε ασκητικά, απεβίωσε ειρηνικά. Ο άγιος Αθανάσιος οδηγήθηκε στον Ουαλεριανό και επειδή δε δέχτηκε να θυσιάσει στα είδωλα, αποκεφαλίστηκε. Το ίδιο και οι υπηρέτες της Άνθούσας, Χαρίσιμος και Νεόφυτος, ομολόγησαν με θάρρος τον Χριστό μπροστά στο βασιλιά και αποκεφαλίστηκαν.
ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΙΡΗΝΑΙΟΣ, ΩΡ και ΟΡΟΨΙΣ
Ό Ειρηναίος διέπρεπε μεταξύ των ιερέων της Εκκλησίας του Χριστού. Δεν στήριζε μόνο με τη διδασκαλία του και το παράδειγμά του τους πιστούς, αλλά άπλωνε τα πνευματικά του δίχτυα και στους άπιστους και πολλούς απ' αυτούς έφερνε στην κιβωτό της σωτηρίας, δηλαδή στην Εκκλησία του Χρίστου. Για τη δραστηριότητά του αυτή, συνελήφθη και υπέστη φρικτά μαρτύρια. Οι δύο άλλοι όμως, ο Ώρ και Ορόψις, είχαν το θάρρος και έκαναν δριμύτατη παρατήρηση στον έπαρχο, που ήταν θεατής των βασανιστηρίων. Τότε και αυτοί είχαν την ίδια τύχη. Βασανίστηκαν μαζί με τον ιερέα και στη συνέχεια και οι τρεις ρίχτηκαν μέσα στη φωτιά. Άλλα ξαφνικά, ραγδαία βροχή έσβησε τη φωτιά και οι τρεις μάρτυρες βγήκαν ανέγγιχτοι από το καμίνι. Πανικόβλητος τότε ο έπαρχος έδωσε διαταγή και τους αποκεφάλισαν.
ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ "εν τω Πυρσώ της Ευρυτανίας"
Πρόκειται για την εικόνα της Παναγίας της Προυσιώτισσας, που βρίσκεται στο Μοναστήρι του Προυσού. Τη θαυματουργή αυτή εικόνα της Θεοτόκου λέγεται ότι την ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και ήλθε από την Προύσα της Μ. Ασίας (σύμφωνα με το χειρόγραφο 3 του κώδικα της Ιεράς Μονής Προυσιωτίσσης). Την έφερε από την Προύσα κάποιος ευγενής νέος στα χρόνια της εικονομαχίας (829) επί εικονομάχου βασιλέως Θεοφίλου. Στο δρόμο όμως για την Ελλάδα την έχασε και η εικόνα αποκαλύφθηκε θαυματουργικά σ' ένα τσοπανόπουλο, με μια στήλη φωτός σαν πυρσός - γι' αυτό πήρε και την επωνυμία Πυρσός - στο μέρος όπου ήταν κρυμμένη. Ο νέος, που είχε εγκατασταθεί στην Πάτρα, όταν το έμαθε θέλησε να την πάρει. Αλλά η εικόνα θαυματουργικά γύρισε και πάλι στο άγριο μέρος της Ευρυτανίας, όπου αποκαλύφθηκε στους ντόπιους βοσκούς. Τότε ο νέος, μαζί μ' έναν υπηρέτη του, πήγαν και αυτοί εκεί, όπου έγιναν μοναχοί μετανομασθέντες Διονύσιος και Τιμόθεος αντίστοιχα. Στο Μοναστήρι αυτό γίνεται μέχρι και σήμερα μεγάλο πανηγύρι και πλήθος κόσμου συρρέει για να προσκυνήσει τη θαυματουργή αυτή εικόνα της ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ Θεοτόκου.
Η ΑΓΙΑ ΑΡΙΑΔΝΗ, η Βασίλισσα
Άγνωστη στους Συναξαριστές, αναφέρεται στον Συναξαριστή του Delehaye κατά τον Κωδ. του Όξονίου Τ. III. 16 και τον Παρισινό Κωδ. 1617 (στις 23 Αυγούστου).
