του Σεβ. Μητρ. Ναυπάκτου κ.κ. Ἱεροθέου
Σκέφτηκα, λοιπόν, νὰ σᾶς πῶ λίγα πράγµατα γύρω ἀπὸ τὴν ἀξία τῶν ἱερῶν λειψάνων. Τὸ ἐρώτηµα εἶναι: γιατί ἐµεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι ἀγαπᾶµε πάρα πολὺ τὰ ἱερὰ λείψανα; Ὑπάρχουν βαθύτατοι λόγοι ποὺ δείχνουν ὅτι τὰ ἱερὰ λείψανα τὰ ἀγαπᾶµε γιατί ἐκφράζουν τὴν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας µας.
Πρῶτον, τὰ ἱερὰ λείψανα µᾶς δείχνουν τὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ. Ὑπάρχουν µερικοὶ ποὺ δὲν πιστεύουν καὶ ἀρνοῦνται τὸν Θεὸ καὶ ὑπάρχει καὶ κάποιος φιλόσοφος παλαιότερα ποὺ ἔλεγε ὅτι ὁ Θεὸς ἀπέθανε. Ἐµεῖς οἱ Χριστιανοὶ πολλὲς φορὲς χρησιµοποιοῦµε διάφορα ἐπιχειρήµατα γιὰ νὰ ἀποδείξουµε τὴν ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ, ἐπιχειρήµατα φιλοσοφικά, ὀντολογικά, κοσµολογικὰ καὶ ἠθικά. Ἡ µεγαλύτερη ἀπόδειξη τῆς ὑπάρξεως τοῦ Θεοῦ εἶναι τὰ ἱερὰ λείψανα. Αὐτὰ δείχνουν ὅτι ὁ Θεὸς ὑπάρχει καὶ εἶναι ζωντανός. Δὲν εἶναι ὁ Θεὸς τῶν φιλοσόφων καὶ τῶν στοχαστῶν, ἀλλὰ ὁ Θεὸς τῶν Ἁγίων. Εἶναι ὁ Θεὸς τῆς ἁγίας Παρασκευῆς καὶ ὁ Θεὸς τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου. Ὑπάρχουν πολλὰ λείψανα τὰ ὁποῖα παραµένουν ἄφθαρτα, δὲν λιώνουν καὶ ἄλλα ἱερὰ λείψανα τὰ ὁποῖα εὐωδιάζουν καὶ κάνουν θαύµατα. Προχθὲς ποὺ ἐρχόµουν στὸ Βουκουρέστι, στὸ ἀεροδρόµιο, τὸ ἔµαθαν πολλοὶ (ἄνθρωποι) καὶ ἦρθαν 500 περίπου ἄνθρωποι γιὰ νὰ προσκυνήσουν τὸ λείψανο τοῦ ἁγίου Πολυκάρπου καὶ παρετήρησα ὅτι µέσα ἀπὸ τὰ λείψανα ἔβγαινε πολλὴ εὐωδία. Ἀπόδειξις ὅτι µέσα ἐκεῖ ὑπάρχει ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύµατος.
Ὅταν πεθαίνη ὁ ἄνθρωπος καὶ φεύγη ἡ ψυχὴ ἀπὸ τὸ σῶµα, τὸ δέρµα πρέπει νὰ καταστραφῆ, νὰ λιώση. Τὸ δέρµα εἶναι γεµάτο ἀπὸ κύτταρα καὶ ἔπρεπε αὐτὰ νὰ διαλυθοῦν μὲ τὸν θάνατο. Τί εἶναι ὄµως ἐκεῖνο ποὺ κάνει τὰ ἱερὰ λείψανα νὰ παραµένουν ἄφθαρτα καὶ νὰ διατηρῆται τὸ δέρµα; Εἶναι ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ αὐτὸ δείχνει ὅτι ὁ Θεὸς ὁ δικός µας εἶναι ζωντανός. Δὲν εἶναι µιὰ ἀξία καὶ µιὰ ἰδέα, ὅπως ἔλεγαν οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες φιλόσοφοι, δὲν εἶναι κάποιος ὁ ὁποῖος κατοικεῖ στοὺς οὐρανοὺς καὶ ἀπὸ ἐκεῖ διευθύνει τὸν κόσµο. Ὁ Θεὸς ἀναπαύεται στοὺς ἁγίους καὶ αὐτὸ φαίνεται καθαρὰ στὰ ἅγια λείψανα.
Δεύτερο θεολογικὸ µήνυµα εἶναι ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶµα Χριστοῦ, ἀλλὰ εἶναι, ὅµως, καὶ κοινωνία τῆς θεώσεως, διότι φθάνουµε στὴν θέωση, στὴν ἕνωση µὲ τὸν Θεό. Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι μιὰ φιλανθρωπικὴ ὀργάνωση, δὲν εἶναι µιὰ θρησκεία, ὅπως οἱ ἄλλες θρησκεῖες, δὲν εἶναι ἕνα ἀνθρώπινο σωµατεῖο, ἀλλὰ ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶµα τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τὰ ἱερὰ λείψανα εἶναι τὰ µέλη τοῦ Σώµατος τοῦ Χριστοῦ. Γιατί, ὅπως ἔλεγα προηγουµένως, ὁ Χριστὸς κατοικεῖ µέσα στοὺς Ἁγίους. Αὐτὸ δείχνει καὶ ποιὸς εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας µας.
Ὁ βαθύτερος σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο ἅγιο. Ἡ Ἐκκλησία µὲ τὰ ἅγια Μυστήρια καὶ τὴν ἀσκητικὴ ζωὴ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν θέωση καὶ τὸν ἁγιασµό. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ ἐργαστήριο τῆς ἁγιότητος. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει σκοπὸ νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο ἱερὸ λείψανο. Αὐτὸς εἶναι ὁ βαθὺς σκοπὸς τῆς ζωῆς µας. Νὰ γίνουµε ἅγιοι, ὅπως ἡ ἁγία Παρασκευὴ καὶ ὁ ἅγιος Πολύκαρπος.
Καὶ τρίτο σηµεῖο, θεολογικὸ µήνυµα τῶν ἱερῶν λειψάνων εἶναι ὅτι καταργήθηκε ὁ θάνατος. Πρὶν τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ ὁ θάνατος ἦταν ἕνα φοβερὸ θηρίο. Κανένας δὲν µποροῦσε νὰ τὸν νικήση. Μετὰ ὅμως τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι ἑνώνονται µὲ τὸν Χριστὸ νικοῦν τὸν θάνατο. Ὁ θάνατος, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Μάξιµος ὁ Ὁµολογητής, εἶναι ἕνας µεγάλος ὕπνος. Ἔβλεπα αὐτὲς τὶς ἠµέρες τὸ ἱερὸ λείψανο τῆς ἁγίας Παρασκευῆς. Εἶναι σὰν νὰ κοιµᾶται καὶ περιµένει τὴν φωνὴ τοῦ Ἀρχαγγέλου, γιὰ νὰ ξυπνήση στὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ θάνατος τώρα δὲν εἶναι φοβερὸς καὶ τροµερός. Μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὅπως εἶπα προηγουµένως, εἶναι ἕνας ὕπνος. Μὲ τὸν θάνατο µεταβαίνoυµε ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ στὴν ἄλλη ζωή. Ἀπὸ αὐτὸν τὸν κτιστὸ ναὸ ὁδηγούµαστε στὸν ἄκτιστο ναό. Ὁ θάνατος εἶναι µιὰ συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου µὲ τὸν Θεό, τὴν Παναγία καὶ ὅλους τοὺς Ἅγιους.
Δεύτερο θεολογικὸ µήνυµα εἶναι ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι Σῶµα Χριστοῦ, ἀλλὰ εἶναι, ὅµως, καὶ κοινωνία τῆς θεώσεως, διότι φθάνουµε στὴν θέωση, στὴν ἕνωση µὲ τὸν Θεό. Ἡ Ἐκκλησία δὲν εἶναι μιὰ φιλανθρωπικὴ ὀργάνωση, δὲν εἶναι µιὰ θρησκεία, ὅπως οἱ ἄλλες θρησκεῖες, δὲν εἶναι ἕνα ἀνθρώπινο σωµατεῖο, ἀλλὰ ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ Σῶµα τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τὰ ἱερὰ λείψανα εἶναι τὰ µέλη τοῦ Σώµατος τοῦ Χριστοῦ. Γιατί, ὅπως ἔλεγα προηγουµένως, ὁ Χριστὸς κατοικεῖ µέσα στοὺς Ἁγίους. Αὐτὸ δείχνει καὶ ποιὸς εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας µας.
Ὁ βαθύτερος σκοπὸς τῆς Ἐκκλησίας εἶναι νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο ἅγιο. Ἡ Ἐκκλησία µὲ τὰ ἅγια Μυστήρια καὶ τὴν ἀσκητικὴ ζωὴ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν θέωση καὶ τὸν ἁγιασµό. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ ἐργαστήριο τῆς ἁγιότητος. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει σκοπὸ νὰ κάνη τὸν ἄνθρωπο ἱερὸ λείψανο. Αὐτὸς εἶναι ὁ βαθὺς σκοπὸς τῆς ζωῆς µας. Νὰ γίνουµε ἅγιοι, ὅπως ἡ ἁγία Παρασκευὴ καὶ ὁ ἅγιος Πολύκαρπος.
Καὶ τρίτο σηµεῖο, θεολογικὸ µήνυµα τῶν ἱερῶν λειψάνων εἶναι ὅτι καταργήθηκε ὁ θάνατος. Πρὶν τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ ὁ θάνατος ἦταν ἕνα φοβερὸ θηρίο. Κανένας δὲν µποροῦσε νὰ τὸν νικήση. Μετὰ ὅμως τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι ἑνώνονται µὲ τὸν Χριστὸ νικοῦν τὸν θάνατο. Ὁ θάνατος, ὅπως ἔλεγε ὁ ἅγιος Μάξιµος ὁ Ὁµολογητής, εἶναι ἕνας µεγάλος ὕπνος. Ἔβλεπα αὐτὲς τὶς ἠµέρες τὸ ἱερὸ λείψανο τῆς ἁγίας Παρασκευῆς. Εἶναι σὰν νὰ κοιµᾶται καὶ περιµένει τὴν φωνὴ τοῦ Ἀρχαγγέλου, γιὰ νὰ ξυπνήση στὴν Δευτέρα Παρουσία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ θάνατος τώρα δὲν εἶναι φοβερὸς καὶ τροµερός. Μετὰ τὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ὅπως εἶπα προηγουµένως, εἶναι ἕνας ὕπνος. Μὲ τὸν θάνατο µεταβαίνoυµε ἀπὸ τὴν παροῦσα ζωὴ στὴν ἄλλη ζωή. Ἀπὸ αὐτὸν τὸν κτιστὸ ναὸ ὁδηγούµαστε στὸν ἄκτιστο ναό. Ὁ θάνατος εἶναι µιὰ συνάντηση τοῦ ἀνθρώπου µὲ τὸν Θεό, τὴν Παναγία καὶ ὅλους τοὺς Ἅγιους.
Αὐτὰ εἶναι τὰ τρία µεγάλα θεολογικὰ µηνύµατα, τὰ ὁποῖα βγαίνουν ἀπὸ τὰ λείψανα τῶν Ἁγίων μας, ὅτι δηλαδὴ ὁ Θεὸς ὑπάρχει, εἶναι ζωντανὸς Θεός, ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι τὸ ἐργαστήριο τῆς ἁγιότητος καὶ ὁ θάνατος ἔχει καταργηθῆ, εἶναι ἕνας ὕπνος.
Γι᾽ αὐτὸ προσκυνοῦµε µὲ τόση µεγάλη ἀγάπη καὶ σεβασµὸ τὰ ἱερὰ λείψανα. Γι᾽ αὐτὸ ἐγκαινιάζουµε τοὺς Ἱεροὺς Ναούς, θέτοντας τὰ ἅγια λείψανα τῶν µἀρτύρων στὴν Ἁγία Τράπεζα.
Γι᾽ αὐτὸ προσκυνοῦµε µὲ τόση µεγάλη ἀγάπη καὶ σεβασµὸ τὰ ἱερὰ λείψανα. Γι᾽ αὐτὸ ἐγκαινιάζουµε τοὺς Ἱεροὺς Ναούς, θέτοντας τὰ ἅγια λείψανα τῶν µἀρτύρων στὴν Ἁγία Τράπεζα.
ΠΗΓΗ: περιοδ. «ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ»
Ἱ. Μητρ. Ναυπάκτου, τ. 183, Ὀκτώβριος 2011
Ἱ. Μητρ. Ναυπάκτου, τ. 183, Ὀκτώβριος 2011
