Τα Άγια Θεοφάνεια (που εορτάζουμε στις 6 Ιανουαρίου) αναφέρονται στη
φανέρωση της Αγίας Τριάδας κατά τη βάπτιση του Κυρίου Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη
ποταμό. Το ευαγγέλιο μας πληροφορεί πως ο Ιωάννης ο Πρόδρομος κήρυττε,
εξομολογούσε και βάπτιζε.«Τότε παραγίνεται ο Ιησούς από της Γαλιλαίας επί τον
Ιορδάνην προς τον Ιωάννην του βαπτισθήναι υπ’ αυτού. Ο δε Ιωάννης διεκώλυεν
αυτόν λέγων, εγώ χρείαν έχω υπό σου βαπτισθήναι, και συ έρχη πρός με; Αποκριθείς
δε ο Ιησούς είπε προς αυτόν, άφες άρτι (= άφησε τώρα τις αντιρρήσεις και μη
φέρνεις δυσκολίες να βαπτιστώ) ούτως γαρ πρέπον εστίν ημίν πληρώσαι πάσαν
δικαιοσύνην (= γιατί έτσι ταπεινούμενος θα εκπληρώσω κάθε εντολή του Θεού). Τότε
αφίησιν αυτόν και βαπτισθείς ο Ιησούς ανέβη ευθύς από του ύδατος, και ιδού
ανεώχθησαν αυτώ οι ουρανοί, και είδε το Πνεύμα του Θεού καταβαίνον ωσεί
περιστεράν και ερχόμενον επ’ αυτόν, και ιδού φωνή εκ των ουρανών λέγουσα ούτος
εστίν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» (Ματθ.3,
13-17)
Κατά τη διάρκεια του βαπτίσματος έλαβαν χώρα τα παράδοξα και υπερφυσικά εκείνα γεγονότα που αναφέρουν οι ιεροί ευαγγελιστές: Ο Ιησούς ως αναμάρτητος ανέβηκε αμέσως από το νερό του Ιορδάνη, οι ουρανοί άνοιξαν, το Πνεύμα του Θεού κατέβηκε σαν περιστέρι επάνω Του και φωνή ακούστηκε από τον ουρανό να βεβαιώνει ότι αυτός που βαπτιζόταν ως άνθρωπος ήταν ο αγαπητός Υιός του Θεού. Με τον τρόπο αυτό φανερώθηκε η θεότητα του Ιησού και το μέγα μυστήριο της Αγίας Τριάδας. Γι’ αυτό το λόγο η σημερινή εορτή ονομάζεται Θεοφάνεια, φανέρωση του Θεού.
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.
Κατά τη διάρκεια του βαπτίσματος έλαβαν χώρα τα παράδοξα και υπερφυσικά εκείνα γεγονότα που αναφέρουν οι ιεροί ευαγγελιστές: Ο Ιησούς ως αναμάρτητος ανέβηκε αμέσως από το νερό του Ιορδάνη, οι ουρανοί άνοιξαν, το Πνεύμα του Θεού κατέβηκε σαν περιστέρι επάνω Του και φωνή ακούστηκε από τον ουρανό να βεβαιώνει ότι αυτός που βαπτιζόταν ως άνθρωπος ήταν ο αγαπητός Υιός του Θεού. Με τον τρόπο αυτό φανερώθηκε η θεότητα του Ιησού και το μέγα μυστήριο της Αγίας Τριάδας. Γι’ αυτό το λόγο η σημερινή εορτή ονομάζεται Θεοφάνεια, φανέρωση του Θεού.
Από τότε και το Βάπτισμα των χριστιανών, δεν είναι «εν ύδατι», όπως το βάπτισμα «μετανοίας» του Ιωάννη, αλλά «εν Πνεύματι Αγίω». Ο Κύριος με το να βαπτιστεί αγίασε το νερό, το έκανε νερό αγιασμού και συμφιλίωσης με το Θεό. Έτσι η Βάπτιση του Κυρίου άνοιξε τη θύρα του Μυστηρίου του Βαπτίσματος. Με την καθαρτική χάρη του αγίου Βαπτίσματος ο παλαιός αμαρτωλός άνθρωπος ανακαινίζεται και με την τήρηση των θείων εντολών γίνεται κληρονόμος της βασιλείας των ουρανών.